Het spannende verhaal van de abstracte kunst en de vrouw die eerder was. Over Klint, Kandinsky, Mondriaan, Malevitsj en meer.

Dit najaar komt er in het Kunstmuseum in Den Haag een grote tentoonstelling met het werk van Hilma af Klint (1862-1944). Hilma af Klint was een  Zweedse kunstenares die eerder dan ‘de grote drie’ (Kandinsky, Mondriaan en Malevitsj) abstract werkte. De tentoonstelling met het werk van Hilma af Klint brak in het Guggenheim Museum in New York alle bezoekerrecords.

Ter  verdieping van de kunst van deze bijzondere vrouw heb ik een cyclus van zes lezingen ontwikkeld waarbij het verhaal over Hilma af Klint is ingebed in de context van het ontstaan van de abstracte kunst.

U wordt meegenomen in het spannende verhaal van de abstracte kunst zoals deze ruim een eeuw geleden ontstond. Maar wat is abstracte kunst eigenlijk? Hoe was de route naar de abstracte kunst? En hoe kwamen kunstenaars ertoe abstracte kunst te gaan maken? Wat lieten die kunstenaars ons zien en wat wilden ze ermee? In wat voor een maatschappelijk landschap deden ze dat? Wat waren hun inspiratiebronnen? Hoe klonk de muziek die hen inspireerde? U krijgt antwoorden op al dit soort vragen in twee inleidende lezingen en vier fascinerende kunstenaarsportretten. 

Lezing 1: Wat is abstractie?

In de eerste lezing wordt ingegaan op de vraag wat abstracte kunst eigenlijk is en wordt aandacht besteed aan de wegbereiders van de abstracte kunst. 

Lezing 2: Abstractie en spiritualiteit.

Nagenoeg alle eerste kunstenaars die abstract werkten waren geïnteresseerd in spiritualiteit. Hun kunst is ervan doordrenkt. Om die reden staat in de tweede lezing het spirituele in de abstracte kunst centraal. 

De lezingen 3 tot en met 5 zijn gewijd aan ‘de grote drie’ van de abstracte kunst. In elke lezing staat het leven en werk van een kunstenaar centraal en de context waarin de kunst tot stand kwam. Deze context geeft u waarschijnlijk een andere, bredere kijk op hun kunst. 

Lezing 3: Wassily Kandinsky.

Lezing 4: Piet Mondriaan.

Lezing 5: Kazimir Malevitsj.

Lezing 6: Hilma af Klint.

De zesde en laatste lezing behandelt het fascinerende leven en werk van Hilma af Klint. Hilma af Klint liet meer dan 1.300 schilderijen na en 26.000 bladzijden tekst over haar werk. Beide getuigen van spectaculaire vernieuwingen in de kunst. Jaren vòòr ‘de grote drie’ van de abstracte kunst, namelijk vanaf november 1906, begon zij abstract te schilderen. Ze stelde haar werk bij leven amper tentoon en ze had bepaald dat haar werk in de eerste 20 jaar na haar dood niet tentoongesteld mocht worden, omdat ze veronderstelde dat het pas daarna begrepen zou worden. Hilma af Klint overleed in 1944. Haar werk is nagenoeg ongeschonden bewaard gebleven en maakt nu furore. 

Zoals altijd gaan de achtergrondverhalen en prachtige afbeeldingen gepaard met mooie, bijpassende muziekfragmenten. Dat zorgt voor een unieke extra dimensie. 

Deze cyclus ga ik geven in Delft en voor HOVO Brabant in Breda. Data, tijden en exacte plaatsen worden nog bekend gemaakt. Daar kunt u zich te zijner tijd voor inschrijven. Wilt u de cyclus ook bij u in de buurt? Neem dan contact met mij op voor de mogelijkheden. 

Themadag over kerst in de beeldende kunst en muziek in het Willem II stadion in Tilburg Op 19 december vindt er in het Willem II stadion in Tilburg een themadag plaats over het kerstfeest in de beeldende kunst en muziek. Die dag zal ik het kerstverhaal vertellen aan de hand van prachtige afbeeldingen en sfeervolle muziek.

Met Kerstmis vieren we de geboorte van Christus. Dat heeft al vele eeuwen lang beeldend kunstenaars en componisten geïnspireerd tot de prachtigste werken, zodoende is er meer dan voldoende materiaal beschikbaar voor een bijzondere themadag over de wijze waarop het kerstfeest in de loop van de tijd verbeeld en verklankt is in West-Europa. 

In de colleges Kerst in klank en beeld staat de geschiedenis van het verbeelden van kerst in de westerse kunst centraal. Daarnaast ga ik in op het ontstaan van enkele kersttradities. U krijgt antwoord op vragen als:  Vanaf wanneer zien we de geboorte van Christus verbeeld en hoe dan precies? Wat veranderde er in de voorstelling in de loop van de eeuwen en hoe kwam dat? Welke koninklijke hoogheid liet een kerstlied roven bij een andere vorst en hoe klinkt dat lied? 

De geschreven bronnen vormen het uitgangspunt en de rode draad voor de colleges Er is een kindeke geboren… U hoort en ziet daarin veel bekende, maar ook onbekende aspecten van de geboorte van Jezus. Zo komt u te weten waarom Maria bij de annunciatie een bol wol in haar handen heeft en hoe het komt dat Jozef bij de geboorte van zijn zoon in de late middeleeuwen neergezet wordt als een pantoffelheld. 

Als intermezzo neem ik u mee in de geschiedenis van het kerstdiner. 

Niet alleen beeldend kunstenaars, ook componisten lieten zich inspireren door het kerstverhaal.  U krijgt veel prachtige muziek te horen, van onder andere Corelli, Liszt, Pärt, Bach, Biber, Berlioz en Tavener. Kortom, een themadag die u helemaal in de kerstsfeer brengt.

Het programma ziet er volgt uit: 

De dag wordt georganiseerd door HOVO Brabant. Meer informatie en inschrijven kan via https://www.hovobrabant.nl/cursussen/1281-het-kerstverhaal-in-de-beeldende-kunst-en-muziek . Koffie, thee, de lunch en het drankje en hapje na afloop zijn bij de kosten van de themadag inbegrepen.

Graag tot ziens bij deze unieke voorbereiding op het kerstfeest. 

Lezing bij prachtige tentoonstelling

U kunt helaas geen kaarten meer bestellen.

Vijf bollen, de maximumscore, kreeg de tentoonstelling over Gustav Klimt in NRC Handelsblad. Dat komt bijna nooit voor. Mijn lezing ‘Gustav Klimt en de klanken van Wenen’ sluit aan op deze tentoonstelling in het Van Gogh Museum (te zien tot en met 8 januari 2023) en is een goede voorbereiding op of verdieping van een tentoonstelllingsbezoek. 

Gustav Klimt had een onmiskenbare eigen stijl waaraan hij vasthield en die hem soms flink in de problemen bracht. Desalniettemin groeide hij uit tot de meest gevierde portretschilder van Wenen. De kunstenaarskring die hij oprichtte, de Wiener Secession, zou wereldberoemd worden. Klimt keek goed naar buitenlandse schilders als Vincent van Gogh en Claude Monet. U ziet hoe dat zijn werk beïnvloedde. Natuurlijk ziet u werk uit zijn ‘gouden periode’, maar ook enkele van zijn weinig bekende landschappen, die maar liefst 25% van zijn totale oeuvre beslaan.

Klimt leefde in een stad waar veel componisten en musici actief waren. U hoort zodoende tijdens de lezing muziek van veel Weense componisten. Er klinken enkele prachtige liederen van Schubert, u hoort onder andere pianomuziek van Pembaur, een wals van Johan Strauss II over de bouwwerkzaamheden in Wenen en een operafragment van Richard Strauss. 

Praktische informatie lezing Gustav Klimt
De lezing over Gustav Klimt vindt plaats op zaterdagmiddag 26 november 2022 en begint om 13.30 uur in het Meisjeshuis, Oude Delft 112, 2611 CG te Delft. Het Meisjeshuis bevindt zich hartje binnenstad Delft, op loopafstand van het centraal station en vlakbij twee grote parkeergarages (Phoenix en Prinsenhof). De lezing duurt twee maal drie kwartier, met een korte pauze ertussen. 
De toegangsprijs is zeventien euro vijfitig. Reserveer s.v.p. kaarten als u verzekerd wilt zijn van een plaats. Dat kunt u via onderstaand formulier kaarten doen:

Ik bericht u daarna hoe u kunt betalen, zodat u verzekerd bent van een plaats. 

Leden Rotterdams Philharmonisch Orkest en Imago Musica brengen samen programma 

Frank de Groot, aanvoerder tweede violen van het Rotterdams Philharmonisch Orkest, en ik hebben elkaar jaren geleden leren kennen via het Doelenkwartet waar hij de leider van was. Het Doelenkwartet speelde nieuwe muziek. Jammer genoeg bestaat dit fantastische kwartet niet meer, maar… Frank de Groot startte een nieuw muziekgezelschap, Nova Sonantia, en wij besloten samen te gaan werken.

Dit najaar beginnen we met ons eerste programma. Per programma vraagt Frank de Groot leden of invallers van het Rotterdams Philharmonisch Orkest om samen met hem te musiceren en ik zorg voor de bijpassende verhalen en mooie afbeeldingen van de beeldende kunst. 

Innovation dans le domaine artistique – zondagmiddag 30 oktober 2022

Op zondagmiddag 30 oktober 2022 brengen we een Frans programma met als titel “Innovation dans le domaine artistique”. In dat programma besteden we aandacht aan de vernieuwingen die vanaf het midden van de 19de eeuw in Parijs plaatsvonden in zowel de muziek als de beeldende kunst. Jonge musici richtten de Société Nationale de Musique op uit onvrede met de toen gangbare muziekuitvoeringspraktijk. Op hun beurt richtten jonge beeldend kunstenaars de Société des Artistes Indépendants op om zelf te kunnen bepalen welke kunst een podium kreeg. Dat levert bij elkaar een prachtig programma op waarbij de musici muziek zullen laten horen van onder andere Albert Roussel, Camille Saint-Saëns en Vincent d’Indy en ik afbeeldingen zal laten zien van werk van onder andere Chaïm Soutine, Edgar Degas en Albert Gleizes en daarover zal vertellen. 

Dit gemeenschappelijke optreden zal vanaf 15.00 uur in het Bondsgebouw, Leidseweg 100, 2251 LG Voorschoten plaatsvinden.

Belangstelling voor dit gezamenlijk optreden?

De kosten bedragen twintig euro.

U kunt via deze weblink kaarten bestellen: https://www.novasonantia.nl/kaarten-reserveren/

Gustav Klimt en de klanken van Wenen – zaterdagmiddag 26 november 2022

Dit najaar krijgt Gustav Klimt een grote expositie krijgt in het Van Gogh Museum te Amsterdam. Gustav Klimt had een onmiskenbare eigen stijl waaraan hij vasthield en die hem soms flink in de problemen bracht. Desalniettemin groeide hij uit tot de meest gevierde portretschilder van Wenen. De kunstenaarskring die hij oprichtte, de Wiener Secession, zou wereldberoemd worden. Klimt keek goed naar buitenlandse schilders als Vincent van Gogh en Claude Monet. U ziet hoe dat zijn werk beïnvloedde. Natuurlijk ziet u werk uit zijn ‘gouden periode’, maar ook enkele van zijn weinig bekende landschappen, die maar liefst 25% van zijn totale oeuvre beslaan.

Klimt leefde in een stad waar veel componisten en musici actief waren. U hoort zodoende tijdens de lezing muziek van veel Weense componisten. Er klinken enkele prachtige liederen van Schubert, u hoort pianomuziek van Pembaur, een wals van Johan Strauss II over de bouwwerkzaamheden in Wenen en een operafragment van Richard Strauss.

De lezing vindt plaats op zaterdagmiddag  26 november 2022 en begint om 13.30 uur in het Meisjeshuis, Oude Delft 112, 2611 CG te Delft. Het Meisjeshuis bevindt zich hartje binnenstad Delft, op loopafstand van het centraal station en vlakbij twee grote parkeergarages (Phoenix en Prinsenhof). De lezing duurt twee maal drie kwartier, met een korte pauze ertussen.

Belangstelling voor de lezing over Gustav Klimt?

De kosten van deze lezing bedragen zeventien euro vijftig. 

U kunt via onderstaand formulier kaarten reserveren:

Ik bericht u daarna hoe u kunt betalen, zodat u verzekerd bent van een plaats.