Zijn leven, zijn werk, zijn muzen, zijn muziek.
In deze lezing neem ik u mee in het leven en werk van een groot Vlaams schilder, Peter Paul Rubens (1576/7-1640). De meesten van ons kennen hem vooral van de barokke, rondborstige Rubens-vrouwen, maar hem afdoen als schilder alleen daarvan doet hem ernstig tekort. Hij verwierf al bij zijn leven enorme roem als meesterschilder. Hij werd de Apelles van zijn tijd genoemd, de onovertroffen schilder die we kennen uit de geschriften van de klassieke oudheid. Rubens kreeg opdrachten van de hoogsten in rang en werd een van de rijkste kunstenaars van zijn tijd. Hij was een goed zakenman en had bovendien een enorme werklust en een groot organisatietalent.
Hij kreeg meerdere keren een opdracht voor het maken van een omvangrijke serie. Zo schilderde hij voor het nieuwe jachtslot van de Spaanse koning Filips IV meer dan 60 schilderijen met als thema de metamorfosen van Ovidius. Hij ontwierp beelden, tapijtreeksen, zilverwerk, voorbladen van boeken en boekillustraties. De onderwerpen van zijn werk varieerden van bijbelse thema’s tot voorstellingen uit de geschiedenis of de mythologie.
Hij was niet alleen kunstenaar, maar ook hoveling en diplomaat. In de roerige periode waarin hij leefde probeerde hij door middel van diplomatie een bijdrage te leveren aan de vrede tussen Spanje, Engeland en de Noordelijke Nederlanden.
Rubens had in Antwerpen een indrukwekkend huis met een enorme bibliotheek, een kolossale kunstcollectie, een groot atelier en een prachtige tuin met kostbare bloemen en planten. De ene na de andere Europese beroemdheid kwam bij hem op bezoek om dat alles te bekijken.
In zijn persoonlijk leven kreeg hij het nodige te verduren, maar steeds weer wist hij de veerkracht op te brengen verder te gaan, vooral met zijn werk. Kortom, stof te over voor een boeiende lezing, waarbij ik aan de hand van een selectie van zijn schilderijen zijn leven en werk zal toelichten en als altijd gaat dat gepaard me bijpassende muziek. Zo hoort u onder meer een masque van Ben Jonson die aan het Engelse hof, waar Rubens ook werkte, heel geliefd was. U krijgt een heel bijzonder stukje opera van Monteverdi te zien, een componist die toen, net als Rubens, aan het hof in Mantua werkte en ik ga u proberen te ontroeren met een schilderij van Rubens in combinatie met muziek van Bach. Aan het eind van de lezing klinkt een fragment van de requiemmis die gespeeld werd bij de begrafenis van Rubens.
Geïnteresseerd in deze lezing? Neem dan contact met mij op.
Deze lezing kan afzonderlijk geboekt worden, maar ook als onderdeel van de serie “De levens”, een serie kunstenaarsportretten waarin het leven en werk van een specifieke beeldend kunstenaar belicht wordt. De lezingen zijn allemaal voorzien van bijpassende, prachtige, soms verrassende of ontroerende muziek.
Afbeelding: Peter Paul Rubens (1576/7-1640), Detail van De drie gratiën, 1630-1635.