Een lezing met muziek over een veelbewogen leven van een groot kunstenaar
Michelangelo Merisi, beter bekend als Caravaggio (1571-1610) maakte op zijn opdrachtgevers en op zijn collega kunstenaars een verpletterende indruk met zijn schilderijen. In zijn korte leven maakte hij enorm furore. Kardinalen, edellieden en bankiers kochten zijn werk en boden hem bescherming en onderdak in hun paleizen. Collega’s, zoals Rembrandt en Rubens, waren enorm onder de indruk van het werk van Caravaggio en ook nu nog heeft zijn werk een enorme aantrekkingskracht op veel mensen.
Hij schilderde doorgaans halffiguren, over het hele doek, waardoor de voorstelling heel dicht bij de beschouwer komt en we die als het ware mee beleven. Zijn voorstellingen zijn ‘naar de natuur’, zeer realistisch. We zien de vuile nagelrandjes en de vieze voeten van iemand ook. Het meest beroemd is hij geworden om zijn chiaroscuro, zijn fabelachtige techniek van werken met licht en donker. Daarvan ziet u prachtige voorbeelden en ook van die vieze voeten en zwarte nagelrandjes.
Caravaggio groeide op in Milaan, waar Carlo Borommeo ingrijpende veranderingen doorvoerde in de kerk – en dus ook in het leven van de Milanezen van toen. Carlo Borommeo was een groot pleitbezorger van volkskunst en juist dat volkse zien we, niet toevallig, terug in de kunst van Caravaggio. Het leidde tot aangrijpende en ontroerend mooie voorstellingen van bijbelse taferelen. Ook dat gaat u zien.
De opdrachtgevers van Caravaggio gaven niet alleen geld uit aan beeldende kunst. Ze gaven ook componisten opdrachten tot het componeren van allerlei muziek. Tijdens de lezing gaat u zodoende muziek horen van onder andere Gabrieli, Arcadelt en Monteverdi. Dat was vaak zulke prachtige muziek dat componisten en choreografen uit de 20ste eeuw zich erdoor lieten inspireren en nieuwe muziek en/of een ballet schreven. U ziet en hoort voorbeelden hiervan.
Caravaggio was een opvliegende man, die vaak ruzie maakte en daardoor in de problemen kwam. Meestal redden zijn invloedrijke kennissen hem wel, maar uiteindelijk liep het fataal af. Caravaggio stierf relatief jong, maar zijn kunst bleef bestaan. In de kerken en paleizen en tegenwoordig in musea.
Prachtige lezing over deze geweldige kunstenaar en – zoals altijd – met hele mooie muziek. Dank je wel.
Margo van Herwijnen, lid van sociëteit Het Meisjeshuis te Delft.
In deze lezing neem ik u graag mee in het leven en werk van deze bijzondere kunstenaar.
Geïnteresseerd in deze lezing? Neem dan contact op.
De lezing kan afzonderlijk geboekt worden, maar ook als onderdeel van de serie “De levens”, een serie kunstenaarsportretten waarin het leven en werk van een specifieke beeldend kunstenaar belicht wordt. De lezingen zijn allemaal voorzien van bijpassende, prachtige, soms verrassende of ontroerende muziek.
Afbeelding: Caravaggio, De muzikanten, circa 1595.