Over Jacob Cats en zijn Sinne- en Minnebeelden in de beeldende kunst en muziek
“Die ’t spel niet kan, die blijfter van”, is een gezegde van Jacob Cats. Hij schreef bestsellers die eeuwenlang populair bleven. Protestante jonge geliefden, zoals Beatrix en Claus, kregen ter gelegenheid van hun huwelijk, twee boeken cadeau: de bijbel en Trou-Ringh, een boek van Jacob Cats. Die boeken van Jacob Cats leverden spreuken op die we tot op de dag van vandaag nog kennen. Denk maar aan: “Al is de leugen nog zo snel, de waarheid achterhaalt haar wel” of aan: “Al draagt een aap een gouden ring, het is en blijft een lelijk ding.”
In deze lezing staat het leven van Jacob Cats centraal en zijn eerste boek Silenus Alcibiais, sive Proteus (1618), later simpelweg Sinne- en Minnebeelden genoemd. Een boek dat de liefde op allerlei manieren belicht. Dit boek werd prachtig geïllustreerd door Adriaen van de Venne. Adriaen van de Venne is lang niet de enige die de teksten uit dit boek van Jacob Cats verbeeld. Dat doen veel schilders uit de 17de eeuw. Daarvan ziet u een aantal bijzondere voorbeelden tijdens deze lezing.
Maar dat is niet alles, ook componisten schreven muziek met dezelfde thematiek. U hoort zodoende tijdens deze lezing ook bijpassende muziek van onder meer Claudio Monteverdi, Johann Daniël Mylius en Constantijn Huygens.
U wordt meegenomen naar het leven in de 17de eeuw. Niet alleen naar dat van Jacob Cats en dat van Adriaen van de Venne. Zij maakten allebei deel uit van de kring van gegoede burgers rondom het hof van Maurits, Frederik Hendrik en Willem II. Daar gaat u als het ware getuige van zijn door met Maurits, Frederik Hendrik en vele hovelingen een paardenmarkt te bezoeken, deel te nemen aan een diner en een bal aan het hof en een spelletje kolf te spelen. De schilders uit de 17de eeuw beeldden ook graag het boerenleven af, ter lering ende vermaak. Daar ziet u ook het nodige van.
Natuurlijk bezoeken we ook Zeeland, de provincie waar Jacob Cats geboren werd en zijn carrière begon. Tenslotte gaan we naar het prachtige buiten dat Jacob Cats voor zichzelf liet bouwen in Den Haag.
Geïnteresseerd in deze lezing? Neem dan contact met mij op.
Deze lezing kan afzonderlijk geboekt worden, maar ook als onderdeel van de serie “De levens”, een serie kunstenaarsportretten waarin het leven en werk van een specifieke kunstenaar belicht wordt. De lezingen zijn allemaal voorzien van bijpassende, prachtige, soms verrassende of ontroerende muziek.
Afbeeldingen: Gerard van Honthorst (1592-1656), Gitaarspeelster, 1624 en Adriaen van de Venne, Quid non sentit amor, in Jacob Cats, Silenus Alcibiades, sive Proteus, 1618.