Een leven voor de beeldende kunst en muziek
Bijna zijn hele leven lang woonde en werkte James Ensor in Oostende. Tot zijn 57ste levensjaar zelfs in zijn ouderlijk huis. Toen verhuisde hij naar een woning verderop in de straat en daar zou hij de rest van zijn leven blijven wonen. Er waren weinig verrassende, nieuwe dingen in zijn dagelijks leven, maar die waren er des te meer in zijn kunst. Hij schilderde aanvankelijk impressionistische werken waarop hij de vrouwen uit zijn omgeving portretteerde.
Hij studeerde in Brussel waar hij andere jonge kunstenaars ontmoette. Met hen richtte hij het kunstenaarsgezelschap Les XX op, een groep die internationaal furore maakte. James Ensor moest niets hebben van de modes in de beeldende kunst waar zijn collega kunstenaars en bloc voor vielen. Geen pointillisme voor hem, geen neo-impressionisme. Hij gebruikte het licht en de helderheid van de kleuren van de impressionisten en combineerde dat met een wereld vol aangeklede maskers en geraamten. Zijn eigen omgeving, zijn eigen leven, maar vooral ook zijn eigen opvattingen zien we terug in die wondere wereld.
Hij was een groot muziekliefhebber, speelde fluit en harmonium en componeerde, ook al kon hij geen noot lezen. U gaat zijn muziek horen. Zijn beeldend werk inspireerde ook andere componisten. Ook daarvan gaat u wat horen.
Er is geen andere kunstenaar die zozeer een beeld van zichzelf heeft gecreëerd en gepromoot als James Ensor. Je ziet hem voortdurend in zijn eigen werk opduiken, als Christus, als skelet, als een soort ridder, tussen zijn vrienden en als insect. Hij schreef over zijn positie in de kunstwereld, vaak verontwaardigd en boos, zo dat je bijna zou gaan denken dat hij geen succes had. Maar dat had hij wel – en hoe! Hij verkocht goed en allemaal bezochten ze zijn atelier, de kunstenaars, wetenschappers, schrijvers en politici. De Belgische koning Leopold verhief hem zelfs in de adelstand.
Kortom, materiaal genoeg voor een heerlijke lezing met muziek over deze bijzondere kunstenaar.
Geïnteresseerd in deze lezing? Neem dan contact met mij op.
Afbeelding: James Ensor (1860-1949), Geraamten twisten om een gehangene, 1891.