Migranten in Parijs (1900-1950)

Over Chagall, van Dongen, Mondriaan, Picasso, Prax, Soutine, Stravinsky en meer.

In Parijs verzamelden zich begin 20ste eeuw tientallen buitenlandse kunstenaars uit alle delen van Europa. Zo kwam de Spaanse Picasso in 1900 voor het eerst in Parijs. In 1904 zou hij er zich definitief vestigen en al snel goed verdienen met zijn kunst. De Nederlander Kees van Dongen zou ook furore maken met zijn schilderkunst en rijk, beroemd èn Frans worden. Lang niet elke kunstenaar ging het echter zo goed. De meesten waren arm en bleven dat. Ze woonden aanvankelijk in Montparnasse in een simpel ateliergebouw dat vervaarlijk heen en weer zwiepte als het flink waaide. Daar was maar één kraan, geen elektriciteit en alleen zeer primitief sanitair. Maar ze hadden een plek om te werken, ze bevonden zich in de bruisende hoofdstad van de kunsten en ze hadden elkaar. 

We kennen allemaal wel de beroemde uitgaansgelegenheden als de Moulin Rouge, Olympia, Bal Tabarin en de Moulin de la Galette. Daar kwamen ze. Het inspireerde hen tot de prachtigste schilderijen. Daar gaat u er een aantal van zien en natuurlijk hoort u ook muziek die daar gespeeld werd.

De uitgaansgelegenheden op Montmartre zorgden ervoor dat de prijzen in die buurt omhoog schoten, zodoende verplaatsten de kunstenaars zich geleidelijk aan naar een ander deel van Parijs. Ze gingen naar Montparnasse. In La Ruche (de bijenkorf) was plaats voor maar liefst 120 kunstenaars die daar een goedkoop onderkomen vonden. Marc Chagall, Amedeo Modigliani, Chaim Soutine, Ossip Zadkine en vele anderen woonden en werkten er. De drank vloeide er rijkelijk en soms liep dat fataal af. In de lezing hoort u ook daar voorbeelden van.

Sommige kunstenaars kwamen tot grote vernieuwingen in de kunst. Denk bijvoorbeeld aan Mondriaan die in Parijs zijn eigen, wereldberoemd geworden, stijl vond. Hij laafde zich aan de dansmuziek in Parijs en aan de jazz. Dat laat ik u horen. 

Hoe was het om in die tijd als buitenlander in Parijs te wonen en te werken? Werden de buitenlandse kunstenaars geaccepteerd? Voelden ze zich er thuis? Wat voor werk maakten ze en kregen ze dat verkocht? Daarover gaat deze lezing. U ziet veel prachtige afbeeldingen van werk van bekende en minder bekende kunstenaars en u hoort bijpassende muziek. In deze lezing is dat onder meer muziek van Claude Debussy, van Germaine Tailleferre en van Johann Sebastiaan Bach. Vanzelfsprekend aangevuld met Franse chansons uit die tijd.

Op zaterdag 19 oktober 2019 neem ik u tijdens mijn lezing graag mee in de fascinerende wereld van de buitenlandse kunstenaars in het Parijs van een eeuw geleden. De lezing begint om 15.00 uur en vindt plaats in het Meisjeshuis, Oude Delft 112, 2611 CG te Delft. Het Meisjeshuis bevindt zich hartje binnenstad Delft, op loopafstand van het centraal station en vlakbij twee grote parkeergarages (Phoenix en Prinsenhof). De lezing duurt twee maal drie kwartier, met een korte pauze ertussen en is een aanvulling op de tentoonstelling “Chagall, Picasso, Mondriaan en anderen. Migranten in Parijs” die vanaf 21 september 2019 tot en met 2 februari 2020 te zien is in het Stedelijk Museum in Amsterdam. 

De toegangsprijs is vijftien euro, te betalen aan de kassa. Reserveren is gewenst. Dat kan via onderstaand formulier.

_{Afbeelding: Valentine Prax, Vrouw aan een tafel, Piet Mondriaan, Bloeiende appelboom, 1912, Pablo Picasso, Acrobaat en jonge harlekijn, 1905.}